گسکت کلینگریت را از ورق نسوز کلینگریت ، یعنی ترکیب پودر آزبست و رزین لاستیکی تولید می‌نمایند.
البته طی سال‌های اخیر، در بسیاری موارد، به جای آزبست، از الیاف نسوز دیگری همچون سرامیک یا الیاف فایبرگلاس استفاده می‌شود.
مسلم است که به کارگیری هر یک از این الیاف در تولید این محصول، تاثیر مستقیمی بر کاربردهای آن خواهد داشت.
دلایل محبوبیت گسکت کلینگریت ، انعطاف و شکل پذیری مطلوب، در عین استحکام بالای این نوع از ورق‌های نسوز می‌باشد.
امروزه انواع مختلفی از ورق‌های نسوز در بازار وجود دارد که مهم‌ترین کاربرد آن‌ها، تولید گسکت برای جلوگیری از فرسایش قطعات، با کاهش اصطکاک می‌باشد.
همین طور، واشرها با حذف فاصله میان دو قطعه، از نشت مواد داخل تجهیزات جلوگیری می‌نماید.
اگرچه ماده اولیه به کار گرفته شده در تولید ورق‌های نسوز، مستقیماً بر ویژگی‌های آن اثرگذار خواهد بود اما یک سری از خصوصیات کلی، در میان این محصولات مشترک می‌باشد.
به عنوان نمونه، ورق‌های نسوز، از انعطاف پذیری خوبی برخوردار بوده و در عین حال، استحکام مطلوبی دارند.
این ورق‌ها، به دلیل خواص مکانیکی قابل توجه، در برابر کشش، سایش، و ضربه مقاوم هستند.
همچنین، انواع ورق‌های نسوز، بازده خود را در شرایط آب و هوایی مختلف حفظ نموده و قادر به مهار فشارهای وارد شده بر قطعات می‌باشند.
از سوی دیگر، این محصولات، در برابر زنگ زدگی و خوردگی شیمیایی مقاوم بوده و به همین دلیل، ماندگاری بالایی دارند.
علاوه بر این، قیمت ورق نسوز، در مقایسه با مزایای متعدد آن‌ها، بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.
جایگاه گسکت نسوز در آب بندی تجهیزات، آن‌چنان حساس است که بی دقتی در انتخاب ورق مناسب، براساس نیازهای موجود در محیط عایق بندی، می‌تواند منجر به کاهش ماندگاری تجهیزات و تحمیل هزینه‌های هنگفت گردد.
به همین منظور، و با هدف کاهش ریسک آسیب دیدن تجهیزات، تصمیم داریم تا در این مقاله، نگاهی دقیق‌تر به گسکت یا واشر تولید شده از ورق کلینگریت بپردازیم.
به طور معمول، ورق نسوز کلینگریت را از ترکیب پود آزبست و یک از انواع رزین لاستیکی، با ضخامت 0.5 تا 6 میلیمتر، و عرض یک متر و نیم تولید می‌نمایند.
اگرچه شرکت‌های مختلفی در سرتاسر جهان به ساخت ورق کلینگریت می‌پردازند اما شرکت کلینگر در آلمان، چنان شناخته شده است که این محصول، نام خود را وامدار شرکت کلینگر می‌باشد.
پیش از پرداختن به ویژگی و کاربردهای گسکت کلینگریت، بهتر است مواد اولیه و شیوه تولید این محصول را بررسی نماییم.
ماده اولیه اصلی در تولید واشر کلینگریت، پودر تهیه شده از الیاف آزبست و طناب آزبست می‌باشد.
الیاف منسجم و مقاوم این ماده نسوز قدیمی، علاوه بر تحمل حرارتی بالا، آن را در برابر نفوذ آب و روغن نیز ایمن ساخته است.
پس از یک قرن قرار گرفتن در رتبه اول محصولات نسوز استفاده شده در عایق بندی صنعتی، در سال‌های پایانی قرن 20، استفاده از محصولات تولید شده از آزبست، با محدودیت‌های جدی روبرو گردید.
دلیل این تصمیم، نگرانی‌های جامعه جهانی از سمی بودن غبار آزبست و امکان ابتلای کارگران در تماس با آن، به بیماری ریوی بود.
با این حال، از آن‌جا که چشم‌پوشی از مزایای محصولات تولید شده از آزبست، تقریباً غیر ممکن است، در بسیاری موارد، متخصصین به دنبال یافتن راهکار برای مهار غبار آزبست، به جای حذف آن بوده‌اند.
یکی از محصولات موفق در این زمینه، گسکت کلینگریت بوده است.
در همین راستا، ترکیب پودر آزبست با یک رزین لاستیکی، مثل NR، SBR، و یا NBR، علاوه بر مهار غبار آزبست، انعطاف پذیری واشر را افزایش خواهد داد.
یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از انتشار غبار آزبست در فضا این است که سطح ورق کلینگریت، با الیاف گرافیت پوشانده شود.
به این ترتیب، برای تولید گسکت کلینگریت، ابتدا پودر آزبست را با روغن سیلیکون ترکیب می‌کنند تا علاوه بر مهار نسبی غبار آزبست، ضریب اصطکاک محصول نهایی کمتر شود.
سپس، خمیر به دست آمده را با یکی از انواع رزین‌های لاستیکی ترکیب خواهند کرد.
این کار، چند مزیت دارد.
در وهله اول، افزودن رزین لاستیکی به ترکیب پودر آزبست و روغن سیلیکون، شکنندگی خمیر را کاهش خواهد داد.
از سوی دیگر، این‌کار، مجدداً غبار آزبست را مهار نموده و انعطاف پذیری نهایی ورق را هم افزایش می‌دهد.
همچنین، این رزین‌ها، مقاومت گسکت کلینگریت را در برابر گرما تقویت می‌کند.
در مرحله بعد، خمیر به دست آمده از ترکیب این سه ماده را در کوره با دمای 500 درجه سانتیگراد گذاشته و بعد از حصول اطمینان از ترکیب کامل مواد با هم، دمای آن را تا 100 درجه سانتیگراد کاهش می‌دهند.
در پایان هم، خمیر را توسط دستگاه پرس، به شکل ورق درمی‌آورند.
گزینه پوشاندن ورق با الیاف گرافیت، راهکاری مناسب برای مهار حداکثری غبار آزبست، و افزایش مقاومت محصول در برابر دماهای بالا خواهد بود.
ورق کلینگریت به دست آمده، برای تولید تولید گسکت در اندازه‌های مختلف، متناسب با محیط عایق بندی به کار گرفته می‌شود.
این ورق، معمولاً یک یا دو متر طول خواهد داشت.
اگرچه غبار آزبست در گسکت کلینگریت، تا حد زیادی مهار شده اما همچنان، بهترین محیط رای نصب آن، صنایع نفت، پتروشیمی، و نیروگاه‌هایی است که تماس مستقیمی با انسان یا محیط زیست نداشته باشند.
با این حال، گسکت تولید شده از ورق نسوز کلینگریت، با توجه به مواد به کار رفته در تولید آن، ویژگی‌های خیره کننده‌ای دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
mm6 – 0.5 | ضخامت |
cm150 * 150 cm150 * 200 | ابعاد ورق |
2 – 1.6 | تراکم الیاف |
500 تا 100- | بازه مقاومت حرارتی |
MPa6 | مقاومت در برابر فشار |
آب، بخار، روغن، الکل، گازها، محیط‌های نیمه اسیدی | مقاومت شیمیایی |
غیر قابل اشتعال و مقاوم در برابر حرارت مستقیم | اشتعال پذیری |
مقاوم در برابر اشعه ماورای بنفش | مقاومت در برابر اشعه‌ها |
گسکت کلینگریت، یکی از عمده‌ترین محصولات تولید شده از ورق کلینگریت است که در بخش‌های مختلف صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگرچه همان طور که پیش‌تر اشاره شد، این واشرها مجاز به نصب در مکان‌های در تماس با انسان و طبیعت نیستند اما همچنان انتخاب ایده آلی برای آب بندی بسیاری از تجهیزات صنعتی به شمار می‌آیند.
علاوه بر این، از این محصول، برای عایق بندی قطعات در محیط‌های گازی یا حاوی بنزین، استفاده می‌شود.
درزگیری موثر تجهیزات نصب شده در نیروگاه‌ها، و همین طور، صنایع نفت و پتروشیمی، توسط گسکت نسوز کلینگریت صورت می‌گیرد.
همچنین، این محصول برای عایق بندی قطعاتی که با روغن داغ یا بخار کار می‌کنند نیز، مناسب خواهد بود.
در سال‌های گذشته، متخصصین فراوانی تلاش کرده‌اند تا با جایگزینی مواد نسوز مناسب و حذف آزبست از ترکیبات گسکت کلینگریت، کاربردهای این محصول کارآمد را گسترش دهند.
نمونه‌های موفق گسکت کلینگریت بدون آزبست، فایبرگلاس، سرامیک، و یا آرامید می‌باشند.
این نوع از گسکت کلینگریت، قابلیت به کارگیری در محیط‌های مختلف را داشته و با محدودیتی مواجه نیستند.
منابع: