پتو سرامیک

پتوی سرامیک، محصولی تولید شده از پنبه نسوز است که با نام بلنکت و همچنین، پتوی نسوز یا پتوی سرامیک فایبر نیز شناخته می‌شود. این پتو، به دلیل وزن بسیار پایین و تحمل دمای بالا تا حدود 1600 درجه سانتیگراد، از محبوبیت ویژه‌ای در بین صنعت‌گران برخوردار بوده و کاربردهای ویژه‌ای در حوزه‌های مختلف دارد.

محصولات تولید شده از انواع مواد نسوز، با وجود تفاوت‌های موجود به دلیل جنس و ابعاد نهایی، دارای ویژگی‌های مشترک فراوانی هستند که از میان آن‌ها می‌توان به تحمل حرارتی بالا، قدرت مهار فشارهای وارد شده، خواص مکانیکی مطلوب و مقاومت در برابر کشش، سایش و پارگی، و عملکرد مثبت در محیط‌های اسیدی و قلیایی و مقاومت در برابر اکسیداسیون و خوردگی شیمیایی اشاره نمود.

در کنار مزایای عنوان شده برای محصولات نسوز و مناسب بودن آن‌ها برای عایق بندی حرارتی ، گاهی قدرت بالای جذب صدا، و یا خواص دی الکتریک مطلوب، امکان به کارگیری این محصولات را به عنوان عایق صوتی و یا الکتریکی نیز فراهم می‌سازد.  

اهمیت انتخاب محصول نسوز مناسب زمانی آشکار می‌شود که نیاز محیط عایق بندی به یک ویژگی خاص و یا چند ویژگی به طور همزمان، در اولویت قرار می‌گیرد. برای مثال، اگرچه تمامی انواع مواد نسوز، تحمل حرارتی بالایی دارند اما هنگامی که نیاز باشد تا آب بندی در محیطی با دمای بالاتر از 1000 درجه سانتیگراد صورت گیرد و لزوم عایق بندی صوتی نیز وجود داشته باشد، دامنه انتخاب‌های مناسب محدود خواهد شد. یکی از محصولات مناسب برای چنین شرایطی، پتوی الیاف سرامیک فایبر می‌باشد.

در این مقاله قصد داریم تا به مطالعه ویژگی‌های پتوی سرامیک پرداخته و کاربردهای این محصول پر طرفدار را بررسی نماییم.  

اصلی‌ترین ماده اولیه در تولید پتوی سرامیک، پنبه نسوز است که از الیاف آلومینو سیلیکات، موسوم به سرامیک ساخته می‌شود. الیاف زیست محیطی سرامیک، تا به امروز، دارای بالاترین میزان مقاومت حرارتی در بین مواد نسوز بوده و انعطاف پذیری و قدرت هندلینگ خوبی دارد. خواص شیمیایی سرامیک نیز جزو ویژگی‌های قابل توجه این ماده نسوز مقاوم خواهد بود.

برای تولید پنبه نسوز، مقدار برابری از سیلیس و آلومینیوم را در کوره الکتریکی ذوب نموده و از یکی از دو شیوه دمیدن و یا تابیدن، به شکل الیافی بلند و نازک در می‌آورند. از آن‌جا که پنبه نسوز تولید شده، مستقیماً از روی خط تولید جمع شده و برای تولید آن، از هیچ ماده افزودنی و یا چسبی استفاده نمی‌گردد، و به دلیل خلوص بسیار بالای الیاف به کار گرفته شده در تولید آن، استفاده از این پنبه، در دماهای بالا ایمن خواهد بود. علاوه بر این، پنبه نسوز، بسیار سبک اما در عین حال مقاوم بوده و عملکرد تحسین برانگیزی در محیط‌های اسیدی و قلیایی دارد.

پتوی سفید رنگ تولید شده از پنبه نسوز از طریق فشرده سازی، به صورت رول و در ضخامت بین 25 تا 50 میلیمتر به بازار عرضه می‌گردد. شکل پذیری و انعطاف پتوی سرامیک فایبر، باعث می‌گردد تا فضای خالی بین قطعات کاملاً پر شده و کیفیت آب بندی به شدت بهبود یابد. پیشنهاد می‌شود تا به منظور حفظ انعطاف پذیری بالای پتوی سرامیک، از بسته بندی‌های پلاستیکی برای نگهداری آن استفاده گردد.

از آن‌جا که هیچ گونه ماده افزودنی برای تولید پتوی سرامیک به آن اضافه نمی‌شود و این محصول،  از طریق فشرده سازی پنبه نسوز تولید می‌گردد، هم از لحاظ رنگ و چه از نظر ویژگی‌ها و مزایا، مانند پنبه نسوز می‌باشد.

 در ادامه مقاله، به برخی از مزایای این محصول محبوب و پر طرفدار اشاره خواهیم کرد:

– انعطاف پذیری خیره کننده و توانایی بالا در پر کردن فاصله بین قطعات

– نصب ساده و هندلینگ آسان

– بدون نیاز به خشک شدن یا پخت محصول، بعد از نصب؛ این ویژگی، پتوی سرامیک فایبر را برای انجام تعمیرات اضطراری و حساس، مناسب ساخته است.

– عدم استفاده از مواد افزودنی و یا چسب در تولید آن، که به کارگیری این محصول را در دماهای بالا ایمن ساخته است.

– دارای مقاومت بالا در برابر شوک حرارتی

– تحمل حرارتی بالا تا حدود 1600 درجه سانتیگراد؛ البته متخصصین، دمای ایمن برای نصب طولانی مدت پتوی سرامیک را تا 1100 درجه سانتیگراد برآورد نموده‌اند.

– رسانایی حرارتی پایین که منجر به ذخیره گرمایی مطلوب و صرفه جویی در مصرف انرژی می‌گردد

– غیر قابل اشتعال

– خواص مکانیکی قابل توجه و مقاومت چشمگیر در برابر کشش

– قدرت مهار فشارهای وارد شده بر قطعات و محافظت از آن‌ها در برابر فرسایش

–  عملکرد مثبت در محیط‌های اسیدی و قلیایی و مقاومت در برابر خوردگی شیمیایی و اکسیداسیون

– امکان به کارگیری به عنوان عایق صوتی، به دلیل قدرت جذب صدای بالا

– فاقد ماده سمی و بی خطر برای سلامت انسان و طبیعت

مزایای ذکر شده برای پتوی سرامیک، با محافظت از قطعات در برابر فرسایش‌های تدریجی، هزینه‌های تعمیر و نگهداری را در طول زمان کاهش خواهد داد. 

این محصول زیست محیطی و انعطاف پذیر، در حوزه‌های گوناگونی از صنعت به کار گرفته می‌شود که شناخته شده‌ترین آن‌ها عبارتند از:

– عایق بندی لوله‌های صنعتی در دمای بالا

– تهیه اتصالات انبساطی

– لنت ترمز

– آب بندی حرارتی و صوتی قطعات صنعتی

– عایق بندی کوره‌ها و دیگ‌های بخار

– آب بندی قالب ریخته‌گری

– درزگیری کوره آنیلینگ

– پوشش نازل در کارگاه ریخته‌گری

– جدا نمودن اکسیدها و نیتریدها، از مذاب فلزات

– درزگیری خشک‌کن‌های صنعتی و اجاق گاز

– عایق بندی حرارتی و صوتی توربین‌های گازی

– ساخت آستر نسوز برای توربین‌ها

– آب بندی تجهیزات پالایشگاهی در صنایع پتروشیمی

– واسط حامل کاتالیست برای ذرات رادیواکتیو

– آب بندی رآکتورها