معرفی اجمالی ورق نسوز کلینگریت :
اگر بگوییم ورق نسوز کلینگریت از مهمترین ، پرکاربرد ترین و پرفروش ترین محصولات نسوز است ؛ اشتباه نکرده ایم . ورق نسوز کلینگریت در جای جای صنعت کشور مورد استفاده قرار می گیرد .
موارد استفاده این محصول از منزل شروع شده و به بزرگترین کارخانه های صنعتی و نیروگاه ها و یا حتی سکو های غول پیکر نفتی ختم می شود .
البته نام درست این محصول ورق واشر است ؛ اما به دلیل اینکه برند کلینگر معروف ترین کارخانه در زمینه تولید ورق های واشر است ؛ ورق واشر با نام کلینگریت شناخته می شود .
ساختار ورق کلینگریت بسیار پیچیده است . پودر آزبست ، کامپاند لاستیک ان بی آر ، کامپاند لاستیک ای بی آر ، کامپاند لاستیک ان آر و چند رزین محرمانه دیگر ترکیب هایی هستند که ساختار ورق نسوز کلینگریت را تشکیل می دهند .
وجود رزین های لاستیکی سبب انعطاف مطلوب این ورق نسوز شده است .
پودر آزبست هم موجب تحمل حرارت و آب بندی مناسب این محصول خواهد شد . ورق نسوز کلینگریت در چهار نوع تولید می شود که به معرفی اجمالی هر چهار مدل می پردازیم .
1 – ورق کلینگریت بدون سیم :
این محصول دقیقا مشخصات اصلی و متریال تشکیل دهنده ای که ذکر کرده ایم را در خود دارد و معمولی ترین و متداول ترین این نوع از ورق نسوز به حساب می آید .
تحمل حرارتی این محصول 550 درجه سانتیگراد می باشد .
2 – ورق کلینگریت سیم دار :
این ورق نسوز همانند نمونه اولیه خود می باشد ؛ با این تفاوت که لایه هایی از سیم در ساختار این محصول استفاده شده است که این لایه از سیم سبب استحکام مکانیکی بیشتر در این محصول می باشد و تحمل در برابر گرما را نیز افزایش داده است . این تحمل حرارت تا 580 درجه سانتیگراد می باشد .
3 – ورق نسوز کلینگریت گرافیتی بدون سیم :
این محصول علاوه بر متریال اصلی خود لایه ای از گرافیت بر روی سطح خود دارد که این لایه سبب تحمل حرارت بیشتر در ورق نسوز کلینگریت گرافیتی بدون سیم شده است .
تحمل حرارت به 600 درجه سانتیگراد در این نوع ارتقا پیدا کرده است .
4 – ورق نسوز کلینگریت گرافیتی سیم دار :
این نوع از ورق کلینگریت علاوه بر متریال اصلی تشکیل دهنده اصلی اش ؛ لایه ای از گرافیت هم بر روی محصول نهایی کشیده شده است . این لایه گرافیت سبب افزایش تحمل حرارت نسبت به نمونه اولیه این محصول شده است . به نوعی ورق نسوز کلینگریت گرافیتی سیم دار پرچم دار ورق های نسوز از نوع کلینگریت می باشد . تحمل حرارتی در این نوع از ورق نسوز به 650 درجه سانتیگراد می رسد .
موارد استفاده هر چهار نوع از این ورق واشر تقریبا یکسان است و مهمترین این موارد استفاده عبارت اند از :
بهترین انتخاب برای تولید انواع واشر های نسوز و آب بندی برای انواع مصارف عمومی و صنعتی
عایق بندی در برابر حرارت ، آتش ، انواع روغن داغ و همچنین روغن های صنعتی
مورد استفاده در الکل ، اسید ، گاز ، بخار ، آب شور و مواد نفتی
مورد استفاده در سیلندر انواع موتور و همچنین انواع واشر موتور
ابعاد انواع ورق نسوز کلینگریت از 0.5 میلیمتر تا 6 میلیمتر موجود می باشد .
ورق نسوز کلینگریت ، یکی از محصولات نسوز با کاربردهای خاص می‌باشد که از ترکیب پودر آزبست و رزین لاستیکی تولید می‌گردد.
ویژگی‌های این محصول، از جمله انعطاف پذیری منحصر به فرد آن، موجب شده تا ورق کلینگریت، علیرغم محدودیت‌های اعمال شده علیه این محصول به دلیل سمی بودن غبار آزبست، در مقیاس کوچک‌تر مورد استفاده قرار بگیرد.
ورق‌های تولید شده از مواد نسوز مختلف، با توجه به ویژگی‌های ماده اولیه به کار گرفته شده در تولید آن‌ها، و ابعاد و ضخامت نهاییشان، کاربردهای گوناگونی خواهند داشت اما مزایای کلی استفاده از این محصولات پر طرفدار، شباهت‌های فراوانی با هم دارد.
برای مثال:
با وجود این شباهت‌ها، نیازهای دقیق موجود در محیط عایق بندی، از جمله مقدار دقیق تحمل حرارتی، مقاومت شیمیایی و غیره، تاثیر مستقیمی بر انتخاب ورق نسوز مناسب خواهد داشت.
در این مقاله قصد داریم تا به مطالعه ویژگی‌ها و کاربردهای ورق نسوز کلینگریت و علل محدودیت‌های موجود در استفاده از آن بپردازیم.
همان طور که در ابتدا اشاره شد، ورق کلینگریت از ترکیب پودر آزبست با یکی از انواع رزین‌های لاستیکی تولید می‌گردد. این در حالی است که وجود پودر و در نتیجه غبار آزبست، به دلیل سمی بودن، موانعی را در استفاده گسترده از این محصول به وجود آورده است.
الیاف آزبست، در اواخر قرن 19 میلادی، توسط یک دانشمند اتریشی و به شکل واشرهایی نرم اما محکم به صنعت معرفی گردید.
ویدیو کلینگریت بدون سیم
الیاف بلند و مقاوم آزبست، به خاطر ظاهر عجیب خود، کاملاً در هم تنیده هستند و این امر باعث شده تا در عین برخورداری از انعطاف پذیری بالا، در برابر فشار مقاوم بوده و در مقابل آب و مواد شیمیایی نفوذ ناپذیر گردد.
در کنار این مزایا، اتلاف اندک انرژی در محصولات تولید شده با آزبست، موجب شد تا این محصولات، به مدت صد سال، پر استفاده‌ترین عایق‌های حرارتی در صنایع مختلف باشند.
اما در سال‌های پایانی قرن 20 میلادی، هنگامی که متخصصین متوجه سمی بودن غبار آزبست شدند، استفاده از این محصولات، در تمامی محیطهایی که ارتباط مستقیمی با انسان دارند، به طور کامل ممنوع گردید.
از آن زمان، به کارگیری آزبست در محیط‌های دیگر مانند موتورخانه‌ها نیز، با اعمال محدودیت‌های جدی امکان پذیر شد و دانشمندان به دنبال یافتن جایگزین‌های مناسب برای این عایق کارآمد اما سمی بوده‌اند.
غبار سمی الیاف آزبست، در صورت برش و یا خراشیده شدن، به راحتی در هوا پخش شده و از آن‌جا که ابعاد کوچکی دارد، به سادگی وارد سیستم تنفسی می‌گردد. همین امر می‌تواند منجر به ابتلای افراد به سرطان ریه شود.
با وجود تمام محدودیت‌های اعمال شده درمورد آزبست، گاهی صرف نظر کردن از ویژگی‌های منحصر به فرد آن بسیار دشوار خواهد بود. بنابراین، در برخی مواقع، متخصصین تلاش می‌کنند تا راه حل‌های مناسبی برای مهار نسبی غبار آزبست بیابند تا حداقل، در محیط‌های خاص و محدود، از مزایای استفاده از محصولات آزبستی برخوردار شوند. عایق نسوز کلینگریت، یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه می‌باشد.
برای تولید این ورق، پودر آزبست را با یکی از رزین‌های لاستیکی مانند NR، NBR و یا SBR ترکیب می‌نمایند تا از انتشار غبار آزبست در فضا جلوگیری شود. گاهی، حتی پا را از این فراتر گذاشته و سطح ورق نسوز کلینگریت را با یک لایه گرافیت می‌پوشانند تا علاوه بر مهار بیشتر این غبار سمی، تحمل حرارتی ورق را هم بهبود ببخشند.
از سوی دیگر تقویت این محصول با مفتول‌های استیل یا فولاد ضد زنگ، استحکام و مقاومت آن را در برابر فشار افزایش خواهد داد. اگرچه به این طریق، غبار آزبست تا حد زیادی مهار می‌گردد اما همچنان، استفاده از این محصول در محیطهایی که تماس مستقیم با انسان یا طبیعت دارد، مطلقاً ممنوع می‌باشد.
مراحل تولید ورق کلینگریت، به صورت زیر می‌باشد:
در صورت نیاز به تقویت ورق کلینگریت با سیم، سیم‌های استیل ضد زنگ و یا فولادی را پیش از پرس کردن خمیر، روی آن پخش می‌کنند.
نام این ورق به افتخار شرکت کلینگر که اولین و شناخته شده‌ترین شرکت تولید کننده این محصول است، کلینگریت گذاشته شده است و عموماً با ضخامت 0.5 تا 6 میلیمتر و در ابعاد 1.5 در 1.5 متر تولید می‌گردد.
گسکت کلینگریت ، به دلیل مهار نسبی غبار سمی آزبست و ویژگی‌های قابل توجهی که دارد، جایگاه خوبی در میان صنایع مختلف پیدا نموده است.
با این وجود، همچنان قابل به کارگیری در محیط‌های عمومی نمی‌باشد و اغلب در صنایع پتروشیمی و نیروگاهی، و همچنین محیط‌های حاوی روغن و آب داغ که در تماس با انسان و طبیعت نباشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عمده‌ترین ویژگی‌های مثبت این عضو پر طرفدار از خانواده ورق‌های نسوز، موارد زیر هستند:
mm6 – 0.5 | :ضخامت |
cm150 * 150 | :ابعاد |
500 تا 100- | :بازه مقاومت حرارتی |
MPa6 | :مقاومت در برابر فشار |
آب، بخار، روغن، الکل، گازها، محیط‌های نیمه اسیدی | :مقاومت شیمیایی |
امروزه، در برخی موارد، متخصصین، به‌جای آزبست، از مواد نسوز دیگری مانند سرامیک، آرامید و یا فایبرگلاس استفاده می‌کنند تا بتوان از ورق کلینگریت در فضاهای عمومی نیز استفاده نمود.
این ورق‌های جدید، با نام ورق کلینگریت بدون آزبست شناخته می‌شوند.
از ورق های نسوز کلینگریت برای ساخت واشر های نسوز و آب بندی استفاده می شود. به همین دلیل سازندگان واشر نسوز نیازمند ضخامت های مختلف این ورق برای ساخت واشر ها با ضخامت متفاوت می باشند. یکی دیگر از دلایل ساخت ورق کلینگریت با ضخامت های گوناگون میزان انعطاف پذیری محصول نهایی می باشد، با کاهش میزان ضخامت ورق واشر میزان انعطاف پذیری آن افزایش می یابد که برای ساخت واشر های منعطف بسیار مناسب است.
از ورق های نسوز کلینگریت برای ساخت انواع واشر آب بندی در تمامی صنایع استفاده می شود. صنایع نفتی نیز یکی از مصرف کنندگان عظیم واشر های کلینگریت می باشند که همواره نیاز آن ها به این واشر ها افزایش می یابد. استفاده از واشر های ساخته شده از ورق کلینگریت در صنایع نفتی و پتروشیمی یکی از مهم ترین مصارف این محصول به شمار می رود و بدون نقص از عهده این موضوع بر می آید.
یکی از خواص ویژه ورق نسوز کلینگریت، قابلیت تحمل سرما می باشد که به این ورق و محصولات ساخته شده از آن اجازه فعالیت در دماهای زیر صفر را می دهد. ورق کلینگریت دارای تحمل حرارتی بالا و همچنین مقاومت در برابر سرما تا دمای منفی 100 درجه می باشد.
منابع :